Monday, December 26, 2016

Ak awihhlakhlakna koeh awm, na hlok oehtoe hlok tola, na rhoei oehtoe rhoei tola tive ikoe a ti ngahnak aw? Awiphoe 3: 14-21

Veve ni Boipa Jesuh eng Laodike(Laodicean) khristiankhi a venna anak qoenna awm hue. Laodike khristiankhi ve Khawsa moe a ning lak oeh a rhoeina yawm amrhoei u, a hlokna yawm amhlok unoeh, a laklo oeh ak awihhlakhlakna ani awm a dawngoeh ve mueihna awi ani tinakkhina awm hue.
Tui hlok engtoe cimnak ni paekkhi noeh ni cahsakkhi hue. Tui rhoei engtoe pumsa sayangnak ni peekhi hue. Cenamoe ak awihhlakhlak toe ace mueihna amni paekkhi tha hue. Ave ak awi ve Laodike Khristiankhi engtoe ak yoeina yasim hue u, ikoe tinoeh num ni ti oehtoe Laodike kho kaeng meng 6 a hlanak oeh ve ve ak awihhlakhlakna tui mat pur hue. A kaengsam oeh tui hlok ak pur awm soe thlang boeih eng tui hlukna unoeh anim cimnak a mueih amni hue ak awihhlakhlak tui pur ve toe. Laodike kho oehkoe tui ak pur toe ani kho kaeng oeh thlangkhi eng tui hlok ak pur aning hluk a mueih amni hue. A awihna a awihhlakhlak yap a dawngoeh ani hamna amdo hue. Ace a dawngoeh Jesuh eng ave tui eng ce Laodike khristiankhi anim mhueihtehkhina awm hue. (akyoi 16).
Laodike Khristiankhi animoehkhi toe "kak boi, kak mang, ka ngah amom voen hue" ni ti unoeh poek rhu hue u. Cenamoe ni Boipa Jesuh engtoe, thlangkhuikha, tamrhen, am rhaa, minghuep, akkawi, (akyoi 17) na awm hue u ti hue. Ace mueihna ak awihhlakhlakna ani awm a dawngoeh ani xingnak ce amni dah paekkhi hue.
Laodike khristiankhi eng ve muemhla lam tungna ani voetnak, amma ni sim, amma ni xing ce amsim rhu unoeh, kaa hoh ni, ave hlue hoh ni, a hoei kak sim, kak ta, kak pohtha, ikoe awm ka ngah amom voen hue ti mueihna ce poek rhu hue u. Cenamoe ni Boipa Jesuh eng Muemhla lam tungna ammani xing, ak pum ak kawina awm unoeh chah a cuknak, mrhen hamna ani awmnak, thlangkhuikha ani niinak ce a huh a dawngoeh ave mueihna awi a tinakna awm hue.
Muemhla lam tungna amni xingna ammam cim a dawngoeh anik thah (muemhla thah) ce amdo law hue. Muemhla lam tungna mrhen ham soeih soeih ak thlangna ani awmnak ce dangsak hue.
A takna toe Baibun eng ak "awihhlakhlak" a ti ve cathainak, Khrih oeh xingthainak ak hu amninoeh, kaa Khristian ni ti loeinoeh xingnak ammakta, Baekimna pum oem vikloeinoeh xingnak ammakta, Khawsa bi ni tinoeh a hoei poh oem vikloeinoeh cathainak ammakta ak thlangna awm hue. Rhoei moe Hlok eng ve Khrih oeh cathaina ak awm, Jesuh a xingnakna ak ta ak thlangna awm hue.
Laodike Khristiankhi ak awihhlakhlak ve ak kawina ak awm ti hue. A tingahnak toe Muemhla lam oeh aomnak ta hlan hue u, Jesuh ce aomnaa hlan hue u, ace a dawngoeh tuhdoena ak kawina, thlang tamrhenna, thlangkhuikhana ani awm ve amsim rhu hue u. Ace mueihna Khrih ve ani aomnaak mantoe Khrih ani aomnaak ak thah ce ani xingnak oeh thah law voei, ani xing khawboe rhamlang oeh dang law voei soe, cenamoe tuhtoe Khrih ammani taak, ammani aomnaak a dawngoeh ani chah phoe hue, dang hue.
Ace ce ni Laodike Khristiankhi engtoe amsim rhu unoeh "Kak boei ni, a hoei kak ta ni" ani nang ti rhu hue (Awiphoe 3:17). A takna toe Khrih a aomnaak kana ani awm a dawngoeh a awih doengna awihhlakhlak unoeh amrhoei unoeh amhlok hue u.
Tuhngoi oeh ni khristian xingnak oeh khristian mingphui yapna amni ninoeh xingnak ak ta, Jesuh Khrih ce ak aomnaa khristianna ni awmnak a hamna Laodike Khristian honak eng Jesuh ak awi qoenna awm hue.

Thursday, December 8, 2016

X'Mas Awilung


Khrihmas awithanglaek a betca nani ven oeh qoennak ta law hue nueng. Thlang boeih Khawsa ammak cangna moe ak cangna boeih eng Khrihmas ti u noeh Khawmdek khan pum oeh thang luek luek hue. A coeh toe Khrihmas or X'mas ve ikoe huvoei aw?


Khrihmas or Christmas /ˈkhrɪsməs/ tive a toinakna X'mas "ex-mas" ti unoeh yawk hue u. X'mas ti ngahnak toe X+Mas oehkoe eng ak lona awm hue. "X" calung ve Greek awilung "Chi" oehkoe eng ani lohna awm noeh ak calung takna toe X ve Greek awilung "Χριστός" (Christ= thlangbaok awina, Khrih Dai awina) oehkoe "X" ve awilohtoina ani lohna awm hue. Ace "Χριστός= Khristos= Christos" ce thlangbaok eng "Christ" ti hue.

A pakhihnak "Mass" ba toe Thlangbaok (English) eng Anglo-Saxon awilung "maesse" tii awilung Latin thlang eng "missa" oehkoe eng lohna awm hue. A ti ngahnak tak toe Latin awilung "mittere" ti noeh Thlangbaok awina toe " to send" "tueih ham" ti ngahnak ni. Ace a dawngoeh "Christ+mass" or Christmas or Khrihmas" ti ngahnak tak toe ""to send Christ," or "Christ is sent," Khrih tueih ham, Khrih tueihnak awm" ti ngahnak ni.

Khrihmas Jesuh a thangnak sim poenakna ani honak ve a takna toe hoetuek oeh num Jesuh Mdekkhan oeh a thang hue ti ve u eng awm ak cerna amsim hue. A thangnak a khawngheup amma ni sim doeng amkhoek noeh, a thangnak a hla moe a kum awm amsim phaeng hue u. Ace mueihna a awm a dawngoeh Khristian thlang khawyah moe Khawsa awi khuuikhing lam tung oeh ak simkhi engtoe Jesuh a thangnak ve: January 2, March 21, March 25, April 18, April 19, May 20, May 28, November 17, moe November 20 oeh va thang huvoei ti u noeh poeknak ana ta law hue u. Cenamoe khawtlak (Western) Khristian baeknak eng December 25 ve Khrih khawmdek khan oeh a thangnak simnakna anina holonak a dawngoeh tuh doena Khristian moe Khawmdek khan pum eng a simna awm hue.

A boetnak oehtoe a ikoe mueihna awm noeh a thangnak ang heup moe a tuem tak ve amnisim tha soeyom Khrih ve khawmdek khan oeh nang moe kaa thlang thot ak thong a hamna law hue, tuei law hue, tueihna awm hue (Christmas) ti noeh ni sim tha nim mkueihcah ni baek ve ak tungna awm hue.

Ak noer boeih ak khan oeh Pa Khawsa eng a tueih lo a Capa Jesuh Khrih rhoepnak nanik khan oeh sut seh. Amen.